Douglas Bader - brytyjski beznogi as

Douglas Robert Steuart Bader, bo tak brzmią jego pełne personalia, urodził się 21 lutego 1910 roku w Londynie jako drugi syn majora Fredericka i Jessie Baderów. Osiemnastoletni Douglas wstąpił do Akademii Królewskich Sił Powietrznych Cranwell w hrabstwie Lincolnshire gdzie 13 września 1928 roku odbył swój pierwszy lot na dwupłatowcu Avro 504. Po niecałych 12 godzinach lotów uznano, że chłopak ma niezwykły talent do pilotażu i pozwolono mu latać samodzielnie. Po ukończeniu dwuletniego kursu został przydzielony do 23 Dywizjonu RAF.

14 grudnia 1931 roku Bader wziął udział w pokazach lotniczych w Reading pod Londynem. Sprowokowany założył się z dwoma pilotami, że wykona akrobację na bardzo niskiej wysokości. Miał ją wykonać na maszynie Bristol Bulldog. Był to ciężki samolot, na którym Douglas miał małe doświadczenie. Źle obliczył wysokość i zahaczył o ziemię końcem lewego skrzydła. Rannego Badera przewieziono do szpitala w Reading. Tam chirurg amputował mu obie nogi - jedną powyżej, a drugą poniżej kolana. Później w swoim pamiętniku pod datą 14 grudnia zanotował: "Rozwaliłem samolot. Kiepski popis."

Po długiej rekonwalescencji Douglas został przeniesiony do szpitala wojskowego w Uxbridge.  Tam mozolnie uczył się chodzić na drewnianych protezach. Wysiłek opłacił się i wkrótce był w stanie samodzielnie chodzić a nawet prowadzić specjalnie przystosowany samochód. Jednak jego marzeniem było wrócić do latania. Jeden z oficerów lotnictwa umożliwił mu ponowny egzamin na pilota. Douglas wsiadł do dwupłatowca i wykonał bezbłędny lot. Badania medyczne wykazały, że może wrócić do latania i decyzją dowództwa Królewskich Sił Powietrznych przywrócono mu status pilota. Jednak w kwietniu 1933 roku otrzymał list z dowództwa RAF-u cofający poprzednią decyzję. Jako uzasadnienie napisano, że przepisy King's Regulations nie przewidują możliwości pełnienia służby przez kalekich pilotów. Bader odszedł z wojska jednak kiedy wybuchła wojna RAF miał duży problem z dobrymi pilotami więc Douglas wyczuł szansę. Przywrócono mu status pilota a po przeszkoleniu na myśliwcach w 1940 roku został przydzielony do 222 Dywizjonu. W maju 1940 roku nad Dunkierką zestrzelił swojego pierwszego Messerschmitta.

Pod koniec lipca został dowódcą 242 Kanadyjskiego Dywizjonu, który podczas walk we Francjistracił  ponad połowę pilotów. Personel dywizjonu został dodatkowo dobity wiadomością, ze będzie nimi dowodził "jakiś kaleka". Szybko jednak zmienili zdanie. Bader postanowił rozpocząć znajomość z podwładnymi od pokazania swoich umiejętności. Wsiadł do Spitfire'a i zaczął wykonywać akrobacje nad lotniskiem. Swoją bezkompromisowością, zdecydowaniem oraz siłą autorytetu dźwignął morale i doprowadził dywizjon do pełnej gotowości bojowej. Akurat na rozpoczynającą się Bitwa o Anglię.

Huricane Badera. Litery kodowe LED

W czasie Bitwy o Anglię Bader zalicza 11 zwycięstw zyskując rozgłos nie tylko wśród aliantów ale także wśród Niemców. Co najdziwniejsze, brak nóg wcale nie przeszkadzał a w jednym przypadku wręcz pomagał. Pilot myśliwca podczas walki powietrznej jest poddawany olbrzymim przeciążeniom sięgającym kilkudziesięciu G. Krew odpływa wtedy z mózgu i siatkówki oka gromadząc się w nogach, co powoduje krótkotrwałe omdlenie i oślepienie. Doświadczeni piloci potrafili sobie z tym radzić, ale wielu nowicjuszy przypłaciło to życiem. Douglas w ogóle nie cierpiał na takie dolegliwości - nie miał przecież nóg. Krew nie miała dokąd odpływać i dlatego przez cały czas pozostawał przytomny, nawet kiedy wykonywał najbardziej gwałtowne manewry.

Bader był znany ze swej niepokorności. Toczył "walki" z dowódcami o zmiany taktykach. Opowiadał się za zastosowaniem wymyślonej przez marszałka Leigh-Mallory'ego taktyki "wielkiego skrzydła" polegającej na zwalczaniu wroga za pomocą dużych formacji myśliwców nad Kanałem La Manche lub nad Francją. Z jej powodu Douglas napsuł wiele krwi swoim dowódcom. Bardzo lubił i cenił Polaków. Poznał wielu polskich pilotów i zaprzyjaźnił się z kilkoma z nich. Nie znosił natomiast Francuzów...

W sierpniu 1941 miał już na koncie 21 zwycięstw. 9 sierpnia patrolował swoim Spitfirem wybrzeże Francji, kiedy wpadł na 6 Messerschmittów. Wykorzystując przewagę wysokości zestrzelił jednego z nich. Kiedy brał na celownik kolejnego poczuł olbrzymi wstrząs - jego Spitfire stracił ogon. Douglas był przekonany, że zderzył się z którymś z Messerchmittów. Według Niemców Badera zestrzelił ich as myśliwski Max Meyer. Istnieje też hipoteza, że Douglas Bader padł ofiarą przyjacielskiego ognia ze Spitfire'a, który przyleciał mu na pomoc. Podczas próby wyskoczenia jedna z protez zablokowała się w kabinie. Bader odpiął ją i wyskoczył. Na ziemi dostał się do niewoli. Niemcy traktowali beznogiego przeciwnika z wielkim szacunkiem. Sam generał Adolf Galland odwiedzał go w więzieniu. On to zaproponował aby skontaktować się z Brytyjczykami w celu przysłania nowej protezy.

Sir Douglas Bader

Kilka dni później RAF rozpoczął operację "Noga". Brytyjski bombowiec nieatakowany przez obronę naziemną przeleciał nad niemiecką bazą w St. Omer w okupowanej Francji i zrzucił paczkę z parą nowych protez dla Badera.

W czasie pobytów w kolejnych placówkach Brytyjczyk próbował wielokrotnie uciekać. Pierwszą próbę ucieczki Bader podjął jeszcze w szpitalu, w którym leczył się po niefortunnym skoku. Potem próbował uciec tyle razy, że Niemcy zagrozili, że zabiorą mu protezy. Wysłano go do obozu jenieckiego Stalag Luft III koło Żagania. W sierpniu 1942 roku Douglas Bader wraz z czterema towarzyszami zdołał uciec z obozu. Ucieczka prawdopodobnie by się powiodła, gdyby nie głupi przypadek. W Stalagu przebywał z wizytą u komendanta jakiś oficer Luftwaffe. Dowiedziawszy się, że przebywa w nim słynny beznogi Anglik postanowił go odwiedzić. Kiedy zapukał do drzwi po chwili stwierdził, że cela jest pusta. Szybko wszczęto alarm i uciekinierzy zostali złapani po kilku dniach. Po złapaniu został wysłany do zamku Colditz, obozu jenieckiego o zaostrzonym rygorze. 15 kwietnia 1945 roku Amerykanie przejęli placówke i Bader odzyskał wolność. Natychmiast udał się do Paryża i poprosił o przydzielenie mu samolotu. Chciał wrócić do walki zanim skończy się wojna. Odmówiono mu.

Po powrocie do Wielkiej Brytanii wziął udział w wielkiej paradzie zwycięstwa w czerwcu 1945 roku lecąc na czele 300 samolotów podczas pokazowego przelotu nad stolicą.

Po wojnie wiele czasu spędził w szpitalach pomagając ludziom po amputacjach kończyn w powrocie do normalnego życia. W uznaniu zasług w działalności na rzecz niepełnosprawnych Królowa Elżbieta II nadała mu w 1976 roku tytuł szlachecki.

Zmarł na atak serca 5 września 1982 roku w wieku 72 lat.

sir Douglas Robert Steuart Bader Dogsbody
22 zwycięstw
pułkownik
Data i miejsce urodzenia	21 lutego 1910 Londyn
Data śmierci	5 września 1982
Przebieg służby
Lata służby	1928-1933, 1939-1946
Siły zbrojne	RAF
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, bitwa o Anglię
Odznaczenia